تاریخی سنگ‌نوشته شاپور یکم بر کعبه زرتشت

[Rigina]

کتیبه شاپور یکم در کعبه زرتشت این کتیبه بر دیوار ساختمان کعبه زرتشت در نقش رستم درشهرستان مرودشت استان فارس کنده شده‌است. ساختمان کعبه به صورت مکعب است و بر سه ضلع آن به سه زبان پارسی میانه، زبان پارتی و زبان یونانی کتیبه‌هایی نگاشته‌شده‌است.


کعبهٔ زرتشت
تحریر پهلوی دارای ۳۵ سطر و بر دیوار شرقی، تحریر پارتی دارای ۳۰ سطر و بر دیوار غربی و تحریر یونانی دارای ۷۰ سطر و بر دیوار جنوبی نگاشته شده‌است. تحریر یونانی و پارتی نسبت به تحریر پهلوی آسیب کمتری دیده‌است. همچنین در تحریر پارتی و یونانی توافق بیشتری دیده می‌شود و این دو با تحریر پهلوی تفاوت‌هایی دارند. احتمالاً شاپور یکم مطالب خود را برای دو دبیر تقریر کرده‌است و هر کدام مطالب را جداگانه نوشته‌اند که بعد در سنگ کنده شده، ظاهراً اختلاف...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[Rigina]

آورده شده (=به عنوان اسیر آورده شد) اندر ایرانشهر، اندر پارس، پارت، خوزستان، آسورستان و دیگر سرزمین (=استان) به سرزمینی که از آنِ ما و پدر و نیاکان و پیشینیان [ما] بود، آنجا برقرار کردیم (=در آن جاها سکنی دادیم). و ما سرزمین‌های بسیار دیگری را خواستیم [و] بسیار نام (=آوازه) و نیوی(=دلیری) کردیم که اینجا ننوشتیم. اما آن چند (=مقداری) از کرده هارا فرمان دادیم نوشتن (=بنویسند) تا کسی که پس از [ما] خواهد بود.
این نیکنامی [کرده‌ها] و نیوی و خداوندگاری ما را بشناسد؛ و پیش از آنکه ایزدان آنگونه سرزمین‌ها را به ما بدهند (=ارزانی دارند) و با پشتی (=پشتیبانی) ایزدان این چند کشور را بخواهیم و بداریم، این چنین ما در کشور بسیار آذر بهرام نشانیدیم و بسیار مغ مردان را کرفه کردیم و ایزدان را نیایش‌های...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[Rigina]

اهمیت تاریخی کتیبه کعبه زرتشت
کتیبه پهلوی کعبه زرتشت که تاکنون از لحاظ کمیت و کیفیت بزرگترین و مهم‌ترین سند و کتیبه پهلوی ساسانی و به منزله یک صفحه درخشان و غیرقابل انکار تاریخ شاپور اول و کشور گشائی او و حدود و ثغور کشور پهناور ایران ساسانی می‌باشد. کعبه زرتشت که نگاهبان این اعتبار و سند پرارج و بهاست و کتیبه به سه خط پهلوی اشکانی و پهلوی ساسانی و یونانی بر بدنه آن کنده شده یک بنای چهارگوش ساده و در عین حال زیبا و باهیمنه ایست که دوازده متر ارتفاع دارد و از شانزده ردیف سنگ‌های گران وزن مرمرنما در فاصله چهل و شش متری کوه مقدس حاجی‌آباد برابر آرامگاه ابدی شاهنشاهان هخامنشی و در همان دوران بنا گردیده که فکر حمل چنین سنگ‌های عظیم‌الجثه ئی انسان را مات و مبهوت می‌سازد.[۴]

بررسی کتیبه کعبه...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[Rigina]

هرست ایالات شاهنشاهی ساسانی بر اساس کتیبه زرتشت
کتیبه شاپور با فهرستی از ایالاتی که به دولت ساسانی متعلق است آغاز می‌شود و نشان می‌دهد که شاهنشاهی شاپور بیشتر از آنچه که تاکنون تصور می‌شد وسعت داشته‌است مخصوصاً در مشرق و شمالشرقی. در مغرب، ارمنستان، گرجستان و تمام دره رود کُر تا معبر آلانان در قفقازیه به شاپور تعلق داشت. ایران در مشرق تا ایندوس وسعت داشته و شامل مکوران سند، کابل و قسمت اعظم مملکت سابق کوشان تا شهر پشاور (پیشاور)-که نام آنهم ذکرشده – بوده‌است. در شمالشرقی، سلطنت شاپور را تا سر حد کاش – یعنی کاشغر – شناخته بودند.

قسمت بعد کتیبه تاریخ مختصر نبردهای با امپراتوری روم را در مدت بیست سال اول سلطنت شاپور که مقدم بر نصب کتیبه بود، شرح می‌دهد. درآنجا نخست از حمله گردیانوس...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.