آموزشی کاربرد سه نقطه

[ANAM CARA]

کاربرد سه نقطه در فارسی چیست؟ علامت سه نقطه (…) در نگارش فارسی زمانی به کار می‌رود که سخنی ناتمام مانده باشد یا قسمتی از متن حذف شده باشد. علاوه بر کاربردهای رایج علامت سه نقطه، یکی از کاربردهای آن‌ در گفت‌وگوهای روزمره افراد به وجود آمده ‌است. برای مثال بارها در شبکه‌های اجتماعی و پیام رسان‌ها دیده‌ایم که در انتهای جملاتی که باری تاسف گونه دارند، از علامت سه نقطه استفاده شده است. مانند مثال‌های زیر:

برات متاسفم…
امسال، سال سختی بود…
امیدوارم خاطرات بد سال‌های دور رو فراموش کنی…

حالا به نظر شما رایج‌ شدن چنین کاربردهایی برای علائم نگاشی چون سه نقطه اتفاق مثبتی است یا نه؟ بطور کلی علائم نگارشی به کمک ما آمده‌اند تا درک مطلب برایمان ساده‌تر شود و در مقابل به...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[ANAM CARA]

موارد زیر جزو رایج‌ترین کاربردهای علامت سه نقطه در زبان فارسی به شمار می‌روند.

1. ناتمام گذاشتن سخن​

برخی اوقات نویسنده سعی می‌کند با ناتمام گذاشتن بخشی از جمله، احساسات خود نظیر خشم، ترس، شرم یا هیجان را به خواننده منتقل کند؛ به همین خاطر از سه نقطه استفاده می‌کند. مثال:

باید راجع‌به موضوعی باهات صحبت کنم؛ اما نمی‌دونم چطور عنوان کنم…. بر شیطان لعنت...

 

[ANAM CARA]

2. کوتاه کردن سخن​

تصور کنید می‌خواهید عنوان‌های زیادی را نام ببرید. برای کوتاه کردن سخن، می‌توانید فقط چند مورد آن را نام برده و سپس از علامت سه نقطه به معنای «و غیره» استفاده کنید. توجه داشته باشید که در پایان چنین جملاتی می‌توان از خود عبارت «و غیره» استفاده کرد و لزومی ندارد هر دوی آن‌ها را به کار ببرید. مثال:

نشانه گذاری فارسی به کمک علائم مختلفی چون: ویرگول، نقطه، نقطه ویرگول، گیومه، پرانتز و… صورت می‌گیرد. (درست)
نشانه گذاری فارسی به کمک علائم مختلفی چون: ویرگول، نقطه، نقطه ویرگول، گیومه، پرانتز و غیره… صورت می‌گیرد. (نادرست)

 

[ANAM CARA]

3. پرهیز از لفظ جلاله​

بهتر است به جای استفاده از لفظ جلاله چون «الله» به نوشتن یک الف و سه نقطه بسنده کنید. برای مثال در بسیاری از نامه نگاری‌های کتبی، نامه به صورت «بسم ا…» آغاز می‌شود.

 

[ANAM CARA]

4. جملات دعایی​

در جملاتی که ادامه جمله از سوی خواننده قابل حدس است، به جای کامل نوشتن جمله معمولا از سه نقطه استفاده می‌شود. این مثال را در جملات دعایی زیاد دیده‌اید. برای نمونه به جای محمد صل الله علیه و سلم می‌توان به نوشتن محمد صل االله… اکتفا کرد.

 

[ANAM CARA]

. ادای واژه‌ها به صورت کشیده​

گاهی اوقات نویسنده سعی می‌کند به خواننده القا کند که یک عبارت باید با کشش بیشتری خوانده شود. برای مثال در یک داستان، نویسنده قصد دارد به خواننده متن بفهماند واژه «آهای» با صدا، شدت و کشش بیشتری از حد معمول ادا شده است؛ به همین خاطر آن را به صورت «آها…ی» می‌نویسد.
البته که تکنیک دیگری نیز برای این کار وجود دارد. شما می‌توانید برای انتقال این احساس به خواننده که واژه‌ها کشش بیشتری دارند، آن‌ها را به صورت کشیده بنویسید.

 

[ANAM CARA]

6. نشان دادن ناخوانا بودن قسمتی از متن​

در بازنویسی نسخه‌های قدیمی برخی از کتاب‌ها گاهی این اتفاق رخ می‌دهد که به دلیل ناخوانا بودن، نویسنده متوجه قسمتی از متن نمی‌شود. از این‌رو در نسخه بازنویسی شده آن قسمت را با علامت سه نقطه نشان می‌دهد.

 

[ANAM CARA]

7. نشان دادن سکوت در نقل گفت‌وگوها​

احتمالا بارها در کتاب‌هایی که حاوی گفت‌وگوی دو طرفه یا چند طرفه هستند، علامت سه نقطه را مقابل اسم برخی از آن‌ها دیده‌اید. نویسنده با این کار می‌خواهد به خواننده بفهماند که کاراکتر مورد نظر حرفی برای زدن یا پاسخی برای سوال مطرح نشده ندارد. این مورد بیشتر در نمایشنامه و فیلنامه به چشم می‌خورد. به مثال زیر توجه کنید:

+ چرا همراه من نمیای؟
- … .

 

[ANAM CARA]

آیا بعد از سه نقطه، باید از نقطه استفاده کنیم؟​

اگر علامت سه نقطه در انتهای مطلب بیاید و به یکی از نشانه‌های نگارشی چون نقطه ختم شود، باید از علامت نگارشی نقطه استفاده شود. موضوعی که باید به آن توجه داشته باشید این است که بین سه نقطه و آن نقطه باید یک فاصله وجود داشته باشد. مثال:

تبعات گرم شدن زمین بسیار زیادند که عبارتنداز: بالا آمدن سطح دریا، کاهش پوشش برف، افزایش شدت حوادث آب و هوایی و… .

 

[ANAM CARA]

تفاوت سه نقطه با نقطه چین​

یکی از اشتباهاتی که در استفاده از علائم نگارشی سه نقطه ممکن است رخ دهد، اشتباه گرفتن آن با نقطه چین است. نقطه چین جزو نشانه‌های نگارشی به شمار نمی‌رود درحالی‌که سه نقطه یکی از علائم نگارشی است.
رایج‌ترین کاربرد نقطه چین، در امتحانات درسی است که شما باید در جای خالی که به صورت نقطه چین مشخص شده است، پاسخ درست را بنویسید. از نقطه چین برای حذف دقیق یک عبارت در جمله یا نشان دادن حجم حذف استفاده می‌شود درحالی‌که سه نقطه تنها سه نقطه دارد! حتی با گذاشتن یک نقطه بیشتر دیگر شما از علائم نگارشی «سه نقطه» استفاده نکرده‌اید. مثال:

حافظ ملغب به ……….. است. (بخشی از جمله حذف شده و هدف نقظه چین است. حجم نقطه چین باید متناسب با پاسخ صحیح باشد)...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.