کرمانشاه کرمانشاه | معبد آناهیتا در ایران کجاست؟

[Amin]

معبد آناهیتا یک بنای تاریخی در شهرستان کنگاور، استان کرمانشاه واقع شده است. این شهرستان در مسیر تاریخی هگمتانه تیسفون واقع شده است. معبد آناهیتا در تاریخ ۲۴ شهریور ۱۳۱۰ با شماره ثبت ۳۱ به‌عنوان یکی از نخستین آثار ملی ایران در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است. این بنا دومین بنای سنگی بزرگ کشور پس از تخت‌جمشید است. تاریخچه این بنا ارزشمند بر اساس نوشته‌ها و مستندات تاریخی به سه دوره هخامنشیان، اشکانیان و ساسانیان بازمی‌گردد. اگرچه برخی معتقدند که این معبد برای ستایش الهه آب ساخته شده است، اما عده‌ای آن را به‌عنوان یک کاخ نیمه‌تمام متعلق به خسروپرویز تشریح می‌کنند. معبد آناهیتا در قلب شهر کنگاور، یکی از شهرهای استان کرمانشاه، واقع شده است. امروزه، مسیر راه همدان به کرمانشاه از ضلع غربی...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[Amin]

معبد آناهیتا، نماد الهه آب در ایران باستان

آناهیتا یکی از مهم‌ترین خدایان باستانی در فرهنگ ایران بوده و در اسطوره‌شناسی ایران به‌عنوان «الهه آب‌ها» شناخته می‌شود. او یکی از ارجمندترین ایزدهای ایران باستان بوده و در اسطوره‌شناسی‌های مختلف دنیا، ایزدهای متنوعی برای کنترل آب و موارد این‌چنینی انتخاب شده است. نام آناهیتا به‌صورت قدیمی به شکل «اردویسورَآناهیتا» نوشته و خوانده می‌شده است.

 

[Amin]

معنی معبد آناهیتا در ایران باستان

اصطلاح “اردوی” به معنی نمناکی و رطوبت/برکت/حاصلخیزی است که با لفظ “سوز” بامعنی بزرگوار و آناهیتا بامعنی پاکی ترکیب و به وجود آمده است. در زبان میانه فارسی، نام “آناهیتا” به‌صورت “اردویسورَآناهید” ذکر می‌شده و در فارسی امروز، نام او را به‌صورت “آناهید” نیز می‌نامند. در کتاب “بندهشن” که یکی از مهم‌ترین کتب دینی برای آیین زرتشت است، دونیمه نام “اردویسورَآناهیتا” گاهی اوقات مستقل به‌کاررفته است. این امر به دلیل این است که “اردویسورَبه” نشانه آب و “آناهید” نشانه “ستاره ونوس” است.

بر اساس محتویات موجود در کتب اساطیری ایران، تمامی دریاها و دریاچه‌ها از اردویسورَ ریشه می‌گرفتند و تمامی ستارگان هم از ناهید متولد می‌شدند. آب یک نماد اساسی در فرهنگ مختلف جوامع...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[Amin]

معماری معبد آناهیتا

معبد آناهیتا واقع در ارتفاعات نزدیک دشت کنگاور، یکی از معابد بزرگ سنگی ایران است که در زمان‌های گذشته به سبب فنون صفه‌سازی (ساختاردهی سطح زمین) موردتوجه قرار گرفته و الهام گرفته شده است. معبد آناهیتا به‌عنوان محلی برای تجلیل از پاکی و پرستش آناهیتا، فرشته‌ای که به نگهبانی چشمه‌ها و باران معروف است، شناخته می‌شود. برخی این معبد را به‌عنوان کاخ ناتمامی برای خسروپرویز، پادشاه ساسانی، تصور می‌کنند.

 

[Amin]

جایگاه معبد آناهیتا در ایران

معبد آناهیتا که در سال ۱۳۱۰ به‌عنوان یکی از آثار تاریخی ملی ایران ثبت شد، به دلیل بی‌توجهی و نادیده‌گرفتن آسیب‌های جدی که به آن وارد شده است، از برخی از جلوه‌های گذشته‌اش ازدست‌داده است. این معبد در سال ۱۳۳۶ نیز به دلیل زلزله و فقدان مراقبت‌های لازم، خسارات جدی دید. امروزه، این بنا تحت تهدید قرار دارد و توجه کافی به حفظ و حمایت از آن صورت نمی‌گیرد. این بی‌توجهی به‌گونه‌ای است که نقش‌ها و نوشته‌های گذاری شده روی سنگ‌ها و ستون‌های معبد به چشم می‌خورند.

 

[Amin]

زیبایی های اطراف معبد آناهیتا

در نزدیکی معبد آناهیتا، امامزاده‌ای و مسجدی وجود دارد که به‌عنوان مکان مقدس توسط مردم ایران از گذشته تا امروز تجلیل می‌شود. همچنین، در فاصله دو کیلومتری از معبد آناهیتا، معدن سنگ چلمران قرار دارد که سنگ‌های عظیم معبد آناهیتا از آن استخراج شده است. در زمان‌های باستان، آناهیتا به‌عنوان نگهبان آب و فرشته‌ای از مقام و مرتبه بسیار بالا شناخته می‌شد که به زیبایی و باروری مرتبط بود. معبد آناهیتا به‌منظور تجلیل از الهه‌ی آب در ایران باستان ساخته شده بود و قدمت این معبد آناهیتا به قرون قبل از میلاد بازمی‌گردد، به‌طوری که اولین سنگ بنای آن در دوران هخامنشیان بنا شده و ساخت آن تا دوره‌های بعد ادامه یافته و در دوران ساسانی به پایان رسید.

تعدادی از محققین این بنا را...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[Amin]

قسمت های دیگر معبد

بالای معبد آناهیتا، سر چهار گاو به‌صورت روبه‌روی یکدیگر قرار دارد و در زمان آبگیری، عکس سر گاوها روی آب نقش می‌بسته است.

در وسط معبد آناهیتا، فضایی وجود دارد که آب از جوی‌ها در آن جمع شده و استخر کوچکی حدوداً به ابعاد ۱۰ در ۱۰ و عمق ۲۰ سانتی‌متر را پر آب می‌کند. این معبد در کنگاور مشهورترین معبد منسوب به آناهیتا در ایران است. روی دیوارها، ستون‌هایی با قطر زیاد قرار دارند؛ ارتفاع این ستون‌ها سه برابر قطر آن‌ها است که یکی از نکات جالب و منحصربه‌فرد در طراحی و معماری معبد آناهیتا به شمار می‌آید. از سنگ و ملات گچ در ساخت دیوارها استفاده شده و قطعه‌سنگ‌های تراشیده شده به‌صورت خشکه‌چین، نمای بیرونی آن را تزیین کرده‌اند.

 

[Amin]

معماری دیواره‌های معبد آناهیتا

معماری معبد آناهیتا از دیدگاه‌ها و تفسیرهای مختلفی برخوردار است که از سوی مستشرقان اروپایی و باستان‌شناسان ایرانی ارائه شده است. بر اساس منابع تاریخی، اولین افرادی که به بررسی معماری معبد آناهیتا پرداختند، اوژن فلاندن و پاسکال کست از مستشرقان اروپایی بودند که در زمان سفرشان به کنگاور طرح‌های بسیار دقیقی را ارائه دادند. آن‌ها باور داشتند که سبک معماری معبد آناهیتا بر پایه یونانیان ساخته شده است.

این دو مستشرق با تطبیق معماری معبد پالمیرای سوریه، یک طرح پیشنهادی برای معبد آناهیتا ارائه کردند. همچنین تحقیقات اروپایی نشان می‌دهد که در دوران حکومت هخامنشیان و پارت‌ها، تبادلات فرهنگی بین ایران و یونان صورت گرفت و بر اساس آن، ساختمان‌هایی به سبک معماری یونانی در...

لطفا برای مشاهده کامل مطالب در انجمن ثبت نام کنید.

 

[Amin]

برای یک‌دست کردن ساختمان با صخره‌ای که معبد آناهیتا روی آن احداث شده بود، معماران و سازندگان از قطعات سنگ و ملاط گچ استفاده کردند و پشت آن‌ها از مخلوط گچ و ملاط استفاده نمودند. این کار منجر به ایجاد یک سکو با ضخامت ۱۸ متر (به‌استثنای ضلع شمالی) در اطراف آن شد. روی این سکو، ستون‌های قطوری قرار گرفتند که وظیفه نگهبانی از الهه آب را بر عهده داشتند.

 

[Amin]

پلکان‌های ورودی

در ضلع جنوبی ساختمان، دو پلکان دوطرفه به طول ۱۵۴ متر وجود داشت که هر دو شامل پنج پله در یک بلوک سنگی بودند. این پلکان‌ها به بالاترین سطح به یک مهتابی هم‌سطح با سکوی اصلی معبد آناهیتا منتهی می‌شدند، بدون وجود ستون است. تعداد سنگ‌ها در پلکان شرقی ۲۶ و در پلکان غربی ۲۱ عدد است. در دوره‌های اسلامی، برای راحتی حرکت اسب‌ها، پلکان‌ها با آجر پوشیده شدند که این کار باعث حفاظت از پله‌ها و حفظ کیفیت آن‌ها شد. هیچ جایگاهی برای تیراندازی روی پلکان‌ها وجود ندارد و همچنین مانند سایر قسمت‌ها، ساده و بدون تزیین است. علاوه بر پلکان‌های ورودی معبد آناهیتا، یک پلکان نیز در گوشه شمالی ضلع شرقی معبد وجود داشت.